05 2024  •  Kruislingse schenking is fiscale constructie

Een zus en een broer ontvangen ieder op 12 juli 2017 van hun moeder een schenking ter grootte van € 100.000. De volgende dag schenkt een andere vrouw zowel aan de zus als aan de broer een bedrag van € 100.000. Deze vrouw, een zakenrelatie van de vader van de zus en de broer, heeft zelf vier kinderen. De moeder van de zus en de broer heeft in 2017 aan ieder van die vier kinderen een bedrag van € 50.000 geschonken. Al deze schenkingen waren ten behoeve van de eigen woning. De zus en de broer willen daarom op de ontvangen schenkingen de bijzondere eenmalige verhoogde vrijstelling van schenkbelasting toepassen. Deze inmiddels vervallen faciliteit staat ook bekend onder de naam ‘jubelton’. De inspecteur staat alleen de toepassing van de jubelton toe over de directe schenking van de moeder aan haar kinderen. De andere schenking is volgens hem een kruislingse schenking.

Fiscale herkwalificatie van de schenking De zus en de broer dienen beroepschriften in tegen de afwijzing van de toepassing van de jubelton. Maar Rechtbank Den Haag verklaart deze beroepschriften ongegrond. Vervolgens gaan de zus en de broer in hoger beroep. Hof Den Haag meent dat men bij de beoordelen van de schenking door de zakenrelatie niet moet uitgaan van de civielrechtelijke kwalificatie van de feiten. In plaats daarvan moet een fiscale herkwalificatie plaatsvinden. Daardoor telt de schenking door de zakenrelatie als een schenking door de moeder. Het achterwege laten van de fiscale herkwalificatie zou leiden tot fraus legis, aldus het hof.

Geen opgewekt vertrouwen De zus en de broer werpen nog tegen dat de wetgever het verschijnsel van kruislings schenken heeft onderkend maar geen aanpassing heeft aangebracht in de wettekst. Het hof meent echter dat deze omstandigheid geen te honoreren vertrouwen heeft opgewekt. De staatssecretaris van Financiën heeft meermaals verklaard kruislings schenken als een constructie te zien. Daarnaast heeft hij verklaard deze constructie te willen bestrijden. Daardoor is geen vertrouwen opgewekt dat de fiscus geen beroep zou doen op fiscale herkwalificatie of fraus legis om de kruislingse schenking te bestrijden. In het hoger beroep krijgen de zus en de broer daarom evenmin gelijk.

Bron: Hof Den Haag 27-03-2024 (gepubl. 06-05-2024) en Rb. Den Haag 27-06-2023 (gepubl. 19-07-2023.